Şehrin meşakkatli hayatından bunalanlar için doğa bulunmaz bir nimettir. Doğanın en zengin hallerinin bulunabileceği “ yağmur, güneş, kar, rüzgâr, bulutlar, sis” bir yer var: Kaçkarlar. Kelimenin tam anlamıyla dört mevsimin yaşanabileceği bir bölge olan Kaçkarlar’ı bütünüyle hissedebilenler bence çadırıyla kamp kurmaya gelenlerdir. Neden diye sorulacak olursa? Birincisi kampçılık, gelenlere daha çok yer gezme fırsatı verir. Daha çok yer gezen insan da daha fazla şey görür. Mesela Kavrun Yaylası’nda pansiyonda kalıyorsanız ve gezmiyorsanız, Kaçkar’ın eteklerindeki gölleri nasıl göreceksiniz? Ya da Kaçkar’a yakın tepelerden zirveyi nasıl izleyeceksiniz?

Ayder’e insanlar daha ziyade piknik yapmaya gider. Çokça da kaplıcaya girmek için. Oysa Ayder’den Kavrun, Avusor, User gibi yaylalara araçlarla gidilebileceği gibi yürünerek de ulaşılabilir. Üstelik yürüyüş güzergâhında çadır kurulabilecek alan çoktur. Çamlıhemşin yaylalarında Ayder, Kavrun, Amlakit gibi yerlerde pansiyon vardır. Ayder’de oteller de vardır ve bu nedenle daha çok insanın gelmesini sağlar. Yer sıkıntısı Çamlıhemşin’in en önemli sorunlarındandır. Çamlıhemşin, ilçe merkezinden sonra iki vadiye ayrılır. Ayder’in olduğu Hala Vadisi’nde gelenler daha çok pansiyonları tercih eder. Kavrun’da özellikle Kaçkar’ın eteklerinde yabancı misafirler kamp kurar ve az önce bahsettiğim gibi doğanın tadını çıkaran onlardır.

Fırtına Vadisi’ne gelince Ortan ve Çinçiva köylerinde iki pansiyon bulunuyor. İsrail’den gelen turistler genellikle Ortan köyündeki Doğa Oteli’ni tercih eder. Yerli turistler ise Çinçiva’daki Fırtına Pansiyon’u tercih eder. Daha önce Kaçkar’a gelmiş olanlar yıllar önce yöredeki turizm potansiyelini keşfedip, Kaçkarlar’ı dünyaya tanıtan Fırtına kenarındaki Sisi pansiyonunu hala sorarlar. Ama ne yazık ki Savaş Güney’in ölümünden sonra Sisi de o eski, güzel günlerine veda etti.

Yürümeyi ve kamp kurmayı seven turistler için Fırtına Vadisi’nde oldukça uygun güzergâhlar mevcut. Zilkale ve Çat köprüsüne yürüyüşler yapılabilir ve Çat köprüsü geçilerek kamp yapılabilir. Çat’ta iki de pansiyon var. Dileyenler oralarda da kalabilir. Çat’tan sonra araçla ya da yürüyerek Elevit-Karunç-Trovit-Palovit-Amlakit güzergâhında, yaylalarda kalınabilir. Eğer şanslıysanız yaylacılara konuk olabilirsiniz. Bu arada yöreye gezmeye gelenlerin dikkat etmesi gereken iki önemli husus var ki, bunlardan biri yöreyi bilmeyenlerin mutlaka rehberle yola çıkması ikincisi de olumsuz hava koşullarına(aniden bastıran yağmur, fırtına) karşı tedarikli olmaları.

Çamlıhemşin, turizm alanında yeni yeni adını duyurmaya başladığından, altyapı sorunları ve ödeneksizlikten dolayı donanımlı konaklama alanlarına sahip değil ama özellikle kampçılar için çok uygun bir coğrafya. Zaten Çamlıhemşin gibi dik yamaçlardan oluşmuş bir bölgeye yatak kapasitesi yüksek oteller yaptırmak yörenin geri dönülemez çevre sorunlarıyla baş başa kalması demektir. Bunun yerine yaylalarda ev pansiyonculuğu geliştirilebilir ya da kampçılık için daha çok yürüyüş rotası belirlenebilir. Çamlıhemşin’i yakından tanımanın en iyi yolu onu araçla baştanbaşa gezmek değil aksine kapı kapı, yayla yayla dolaşıp, bulutlara daha yakın olmaktan geçer.

Uğur Biryol
Bu e-Posta adresi istenmeyen posta engelleyicileri tarafından korunuyor. Görüntülemek için JavaScript etkinleştirilmelidir.

Kaçkar serüvenimize kaldığımız yerden devam ediyoruz. Memleketin her tarafında insanları büyüleyen bir dağ silsilesi mutlaka vardır ama Kaçkar'ın yeri başkadır. Herkesin gönlünde yatan aslan farklı olduğuna göre biz de gönlümüzün baş köşesine yerleştirdiğimiz Kaçkar'ı anlatmaya devam edelim.




Bu yazıda Kaçkarlar'ın eteklerine dizilmiş yaylalar hakkında bilgi edineceksiniz. Herkes ekipmanını toplayıp bir şekilde Kaçkarlar'a tırmanmayı hayal ederken belki de gizli güzellikleri ıskaladığının farkında değil. Dağların ardına saklanmış, bulutlara değen bu yaylalardan dağları seyretmeye doyum olmaz. Hele bir de günbatımını izleme şansını yakalarsanız, ömrünüz boyunca unutamayacağınız bir anıya sahip olursunuz.
Kaçkarlar Artvin ve Rize'nin paylaştığı bir dağ silsilesi olmasına rağmen büyük bir çoğunluğu Rize'ye bağlı Çamlıhemşin ilçesinde olduğu için o taraftan anlatmaya başlayalım.Ardeşen’den içeriye sapan yola vuruldugunda Çamlıhemşin’i baştan başa dolaşan Fırtına Deresi’ni takip ederek iki dağın arasına kurulmuş Çamlıhemşin ilçe merkezine ulaşılmış olur.




Çamlihemşin merkezi geçildikten sonra vadi ikiye ayrılır. Ayder(Hala) ve Fırtına Vadisi. Ayder vadisinde Hala köyü Ayder’e varana kadar büyük bir arazi kaplar. Hala köyü büyük mahallelerden olusan bir köydür. Sonrasi ise son yılların gözde turizm merkezi Ayder ve Kaçkar zirvelerine uzanan yaylalar. Kavrun, Avusor, Çeymakçur, Paakçur, Huser gibi yaylalar bu vadinin bilinen yaylalarıdır. Bu yaylaların hemen hepsine araçla ulaşmak mümkündür ama araçla çıkıldıktan sonra belirli yürüyüş rotalarıyla keşfe çıkılabilir. Bu gruba ait yaylaların en belirgin özelliği çığ tehlikesine karşı evlerin küçük yapılmış olmasıdır. Kışın tamamen boş olan bu yaylalar, yazın gelmesiyle birlikte gurbette yaşayan Hemşinliler tarafından doldurulur. Vartevor denilen şenliklerde yaylaların nüfusu oldukça kalabalıktır. Kimilerinde hayvancılığın kalmadığı bu yaylalar özellikle fotoğrafik açıdan oldukça zengin materyaller sunar.
Kaçkar'ın can damarını oluşturan Fırıtına Vadisi’nde ise Samistal, Sal, Elevit, Pokut, Hazindağ gibi onlarca yayla bulunur. Zilkale’den sonra Kaçkar Dağları Milli Parklar sınırına girilmiş olur. Bundan sonra yükseklik giderek artar ve bu yüksekliklerde yine Hemşinliler tarafından kullanılan yaylalar gelir. Çat’tan sonraki ayrımda da 3711 metrelik Verçenik zirvesi etrafında kurulan yaylalar ve köyler bulunur. Vadinin 2000 metreden sonraki yerleşkelerinde kurulan yaylalar çok fazla keşfedilmemiş olmakla birlikte yine birçoğuna araçla ulaşılabilmesi doğal dengeyi tehdit etmektedir.
Kaçkar yaylaları Anadolu’nun diger cografyalarında olduğu gibi hayvancılık faaliyetleri için kullanılsa da, yörenin yurtdışında da olan popülerliği sayesinde turizm merkezleri olarak da kullanılır. Özellikle pansiyonculuk yaylalarda yapılan turizm faaliyetlerinden biridir.Kaçkarlar’da yaylalar genelde birkaç köyün birleşmesiyle oluşan yerleşim birimleridir. Bu özelliği Sal yaylası ile Meleskur yaylaları bozmuştur. Bu iki yayla tek bir köyün sakinleri tarafından kullanılmaktadır.



Karadeniz köylerinin dağınık yapısının aksine yaylalarda evler birbirine çok yakın bir şekilde konumlandırılmıştır. Kullanılan malzemeler yaylanın bulunduğu yere göre değişmektedir. Ahşap, taş, ahşap- taş olarak üçe ayrılabilir. Palovit ve Meleskur yaylalarında tüm araziler taş duvarlarla çevrilmiştir. Her aile, evinin çevresinde sebze ektiği bostanından başka yerleşim alanı dışında böyle arazilere sahiptir.
Kaçkar Yaylalarını dört ana grupta toplarsak; bunlardan Kavrun grubu yaylaları; Ayder, Yukarı ve Asağı Kavrun, Çeymakçur, Paakçur ve Huser yaylalarıdır. İkinci grup, Palovit vadisi içerisinde kurulan yaylalardır. Bunlar; Ambarlı, Kito, Kerap, Sal, Pokut, Hazindağ, Amlakit, Kotençur, Samistal, Palovit, Meleskur ve Apevanak yaylalarıdır. Üçüncü grup Çat grubu yaylalarıdır; bu grupta Elevit, Karunç, Haçevanak, Trovit ve Karmik yaylaları yer almaktadır. Dördüncü grup olarak Verçenik Dağları etrafında kurulan Kale, Çiçekli Yayla, Başyayla, Verçenik ve Hodeçur yaylalarıdır.
Her yayla yaşayan insanıyla birlikte bir öykünün yazılmamış satırlarının başlangıcıdır. Bir yaylada dere kenarında oturan ve ineklerine çobanlık eden yaşlı bir Hemşinli kadın ile torunu, evinin gölgesine oturup ikitelli çorap dokuyan kadınlar, yakacak ihtiyacını gidermek için elinde koprisi(kesici bir alet) ile sessiz ormana inen yaşlı bir amca, şehrin tüm stresini -biraz da sevdalık etmek(kur yapmak) için- elele neşeli horonlarıyla atan gençler...Farklı bir dünyayı, yaşam biçimini ve zengin bir kültürü daha yakından tanımak isteyenler için Kaçkar yaylaları o kadar da uzak değil...
Uğur Biryol
Bu e-Posta adresi istenmeyen posta engelleyicileri tarafından korunuyor. Görüntülemek için JavaScript etkinleştirilmelidir.