Kaçkar serüvenimize kaldığımız yerden devam ediyoruz. Memleketin her tarafında insanları büyüleyen bir dağ silsilesi mutlaka vardır ama Kaçkar'ın yeri başkadır. Herkesin gönlünde yatan aslan farklı olduğuna göre biz de gönlümüzün baş köşesine yerleştirdiğimiz Kaçkar'ı anlatmaya devam edelim.




Bu yazıda Kaçkarlar'ın eteklerine dizilmiş yaylalar hakkında bilgi edineceksiniz. Herkes ekipmanını toplayıp bir şekilde Kaçkarlar'a tırmanmayı hayal ederken belki de gizli güzellikleri ıskaladığının farkında değil. Dağların ardına saklanmış, bulutlara değen bu yaylalardan dağları seyretmeye doyum olmaz. Hele bir de günbatımını izleme şansını yakalarsanız, ömrünüz boyunca unutamayacağınız bir anıya sahip olursunuz.
Kaçkarlar Artvin ve Rize'nin paylaştığı bir dağ silsilesi olmasına rağmen büyük bir çoğunluğu Rize'ye bağlı Çamlıhemşin ilçesinde olduğu için o taraftan anlatmaya başlayalım.Ardeşen’den içeriye sapan yola vuruldugunda Çamlıhemşin’i baştan başa dolaşan Fırtına Deresi’ni takip ederek iki dağın arasına kurulmuş Çamlıhemşin ilçe merkezine ulaşılmış olur.




Çamlihemşin merkezi geçildikten sonra vadi ikiye ayrılır. Ayder(Hala) ve Fırtına Vadisi. Ayder vadisinde Hala köyü Ayder’e varana kadar büyük bir arazi kaplar. Hala köyü büyük mahallelerden olusan bir köydür. Sonrasi ise son yılların gözde turizm merkezi Ayder ve Kaçkar zirvelerine uzanan yaylalar. Kavrun, Avusor, Çeymakçur, Paakçur, Huser gibi yaylalar bu vadinin bilinen yaylalarıdır. Bu yaylaların hemen hepsine araçla ulaşmak mümkündür ama araçla çıkıldıktan sonra belirli yürüyüş rotalarıyla keşfe çıkılabilir. Bu gruba ait yaylaların en belirgin özelliği çığ tehlikesine karşı evlerin küçük yapılmış olmasıdır. Kışın tamamen boş olan bu yaylalar, yazın gelmesiyle birlikte gurbette yaşayan Hemşinliler tarafından doldurulur. Vartevor denilen şenliklerde yaylaların nüfusu oldukça kalabalıktır. Kimilerinde hayvancılığın kalmadığı bu yaylalar özellikle fotoğrafik açıdan oldukça zengin materyaller sunar.
Kaçkar'ın can damarını oluşturan Fırıtına Vadisi’nde ise Samistal, Sal, Elevit, Pokut, Hazindağ gibi onlarca yayla bulunur. Zilkale’den sonra Kaçkar Dağları Milli Parklar sınırına girilmiş olur. Bundan sonra yükseklik giderek artar ve bu yüksekliklerde yine Hemşinliler tarafından kullanılan yaylalar gelir. Çat’tan sonraki ayrımda da 3711 metrelik Verçenik zirvesi etrafında kurulan yaylalar ve köyler bulunur. Vadinin 2000 metreden sonraki yerleşkelerinde kurulan yaylalar çok fazla keşfedilmemiş olmakla birlikte yine birçoğuna araçla ulaşılabilmesi doğal dengeyi tehdit etmektedir.
Kaçkar yaylaları Anadolu’nun diger cografyalarında olduğu gibi hayvancılık faaliyetleri için kullanılsa da, yörenin yurtdışında da olan popülerliği sayesinde turizm merkezleri olarak da kullanılır. Özellikle pansiyonculuk yaylalarda yapılan turizm faaliyetlerinden biridir.Kaçkarlar’da yaylalar genelde birkaç köyün birleşmesiyle oluşan yerleşim birimleridir. Bu özelliği Sal yaylası ile Meleskur yaylaları bozmuştur. Bu iki yayla tek bir köyün sakinleri tarafından kullanılmaktadır.



Karadeniz köylerinin dağınık yapısının aksine yaylalarda evler birbirine çok yakın bir şekilde konumlandırılmıştır. Kullanılan malzemeler yaylanın bulunduğu yere göre değişmektedir. Ahşap, taş, ahşap- taş olarak üçe ayrılabilir. Palovit ve Meleskur yaylalarında tüm araziler taş duvarlarla çevrilmiştir. Her aile, evinin çevresinde sebze ektiği bostanından başka yerleşim alanı dışında böyle arazilere sahiptir.
Kaçkar Yaylalarını dört ana grupta toplarsak; bunlardan Kavrun grubu yaylaları; Ayder, Yukarı ve Asağı Kavrun, Çeymakçur, Paakçur ve Huser yaylalarıdır. İkinci grup, Palovit vadisi içerisinde kurulan yaylalardır. Bunlar; Ambarlı, Kito, Kerap, Sal, Pokut, Hazindağ, Amlakit, Kotençur, Samistal, Palovit, Meleskur ve Apevanak yaylalarıdır. Üçüncü grup Çat grubu yaylalarıdır; bu grupta Elevit, Karunç, Haçevanak, Trovit ve Karmik yaylaları yer almaktadır. Dördüncü grup olarak Verçenik Dağları etrafında kurulan Kale, Çiçekli Yayla, Başyayla, Verçenik ve Hodeçur yaylalarıdır.
Her yayla yaşayan insanıyla birlikte bir öykünün yazılmamış satırlarının başlangıcıdır. Bir yaylada dere kenarında oturan ve ineklerine çobanlık eden yaşlı bir Hemşinli kadın ile torunu, evinin gölgesine oturup ikitelli çorap dokuyan kadınlar, yakacak ihtiyacını gidermek için elinde koprisi(kesici bir alet) ile sessiz ormana inen yaşlı bir amca, şehrin tüm stresini -biraz da sevdalık etmek(kur yapmak) için- elele neşeli horonlarıyla atan gençler...Farklı bir dünyayı, yaşam biçimini ve zengin bir kültürü daha yakından tanımak isteyenler için Kaçkar yaylaları o kadar da uzak değil...
Uğur Biryol
Bu e-Posta adresi istenmeyen posta engelleyicileri tarafından korunuyor. Görüntülemek için JavaScript etkinleştirilmelidir.