Alpay Oğuş

Alpay Oğuş

Cuma, 11 Kasım 2011 22:50

M-Çizim Ve Ölçme

 

Bir pilotun harita üzerinde cizim ve ölçmede yapmak zorunda oIduğu dört işlem vardır. Bunlar; 

• Mevkiyi işaretlemek.
• Hatları çizmek.
• Mesafeyi ölçmek.
• Hattın istikametini ölçmek.

Ölçme, harita üzerindeki mesafe ve istikametin ölçülmesi demektir. Gerekli araçIar ise cetvel, pergel ve minkaledir.

Coğrafi koordinatlar

Arazi veya harita üzerindeki bir noktanın kabul edilen bir başlangıç sistemine göre yerini bulmak için haritalara çizilen çizgilere Koordinat Sistemi denir. Bu sistemde noktanın yerini belirlemeye yarayan elemanlara ise koordinat denir.
Coğrafi koordinatlar paralel ye meridyen dairelerinden oluşur. Dünyayı kuzey ve güney yarım küre diye ikiye ayıran ekvatora göre paralel dairelere “Paralel” veya “Enlem” daireleri denir. Ekvatorun kuzeyin dekilere kuzey paralelleri, güneyindekilere güney paralelleri denir. Paralel daireler kuzey ve güneyde 90’ar olmak üzere toplam 180 tanedir. 
Ekvatora dik olan ve kutuplarda birleşen dairelere de “Meridyen” veya “Boylam” daireleri denir. Meridyenler 180 doğu ye 180 batı olmak üzere toplam 360 tanedir. Başlangıç meridyeni Londra Greenwich Meridyeni’nden geçmektedir. 

Coğrafi koordinatla yer bildirimi.

Bir harita dahilindeki nokta veya yerlerin tayini, paftanın coğrafi koordinatları yardımı ile sağlanabilir. Bunun için önce, bildirimi yapacak noktadan geçmek ye pafta kitabesini paralel olmak üzere geçirilen çizgilerin, Bati-Doğu ve Güney-Kuzey kitabe çizgilerini kestiği noktaları tespit etmek gerekir. Bundan sonra haritanın (paftanın) Bati-Güney köşesinin coğrafi değerleri alınır.

örnek:

Kuzey — K 38 00’ 00” (enlem) 
Doğu — D 35 37’ 30” (boylam) 

Daha sonra noktadan geçen paralellerin kitabe kenarlarını kestikleri yerlerdeki derece, dakika kiymetleri okunur. Son olarak ta (özeilikle hassas ölümlerde) dakika kesirleri küçük bir hesapla saniye cinsinden bulunur.

Pusula ve kullanılması

Pusula haritanın yönüne konulması arazide istikamet ve açıların ölçülmesi için Kullanılan basit bir alettir. Bütün pusulaların dış görünümleri farkli olsa da ölçüm prensipleri hepsinde de aynıdır 

Pusula kuilanılırken daima yatay tutulmalı ye sarsıntısız bir yere konularak gözlem yapılmalıdır. Pusula iğnesi çok ince bir destek üzerine oturtulmuş ve dengelenmiştir. Bir çarpma pusulayı kullanılamaz duruma getirebilir. Kullanılmadığı zaman kapatılarak kılıfına konulmalıdır. 

Pusulanın doğru olarak kullanılabilmesi için aşağida belirtilen tesis ve malzemelerden karşılarında belirtilen mesafe kadar uzak tutulmasi gerekir.

• Yüksek gerilim ye enerji hatlarından:55 metre
• Tank, top ye kamyonlardan:18 metre
• Telgraf, telefon hatları ve dikenli tel çitlerden 10 metre
• Çeşitli tip silahlardan ye çelik malzemelerden: 2 metre

 

Yamaç paraşütünün cok hafif bir hava aracı olmasından dolayı araçların çikamadığı tepelere malzemelerle birlikte yürüyerek tırmanmak ve zirveye uIaşmak mümkündür. Ancak daha önceden bilinmeyen bir tepeye uçuş için çıkmadan önce o tepe ve bölge harita üzerinde iyice incelenmeli ve tepe hakkında ön bilgiler elde edilmelidir. 
Böyle yerlerde yapılması geneken ilk iş tepenin uçuşa uygun olup olmadığını değerlendinmektir. Bu değerlendirmeyi harita üzerinde yapabilmek için genellikle 1: 50.000 ölcekli haritalar kullanılır. Bu haritalarla bir tepenin uçuşa uygun olup olmadığını, emniyetli iniş alanlarının bulunup bulunmadığını anlamak ye yüksekliğini tahmin etmek mümkündür .

Yükseltileri gösteren harita üzerindeki birbirine yakın çizilen dik yamaçları, uzak çizgiler düzlükleri belirtir. çizgiler arasındaki yükseklik farkı ise genellikle 50 yeya 100 m’din. Bazi haritalanda tirmanişa uygun yerler harita üzeninde kırmızı çizgilerle ya da işaretlerle de belirtilir.



Yamaç paraşütü pilotları için birbirine yakın iki tepe arasındaki genişlik ne kadar fazla olursa emniyet o kadar fazla olur.Birbirine yakın tepelerin arası boğaz şeklindedir.Bu tür yerlerde havanın sıkışmasından dolayı rüzgarın şiddeti artış gösterebilir ve burada çok kuvvetli türbülanslar meydana gelebilir. 



Bazı tepelerde de geniş düzlükler ve ikinci bir yamaç daha olabilir . Bu gibi yerlerde düzlük alanın iniş için yeterince geniş ye emniyetli olup olmadığına dikkat etmek gerekir. Aynca alçaktaki yamacın ön taraflarında ucuşu devam ettirebilecek çok güzel kaldırıcı hava akımları bulunabilir. Ancak düzIüğün devamındaki yamaca doğru uçuşa devam edildiği durumlarda bu bölgedeki rotorlar göz önünde bulundurulmalıdır.