Yaklaşım:
İran’a bizim bildiğimiz kadarı ile 4-5 otobüs firması çalışıyor.Bunlardan en iyisi Gity Peyma.Diğer meşhurlar Seyr-ü Sefer ve Sima Safar.Seyr-ü Sefer aslında çok dandik.En iyisi Gity Peyma (şehir seyahat demek), bedeli 35 dolar.İran’dan buraya ise 30 dolar.Yolculukta yemek ısmarlanıyor.Bir de sandöviç - kula veriyorlar.(kula İran yapımı fanta demek)

Zirve 5671 m. 
Ankara –Tahran arası 36 saat sürüyor.İstanbul’dan ise 42 saat alıyor.Ankara’dan Tahran’a Gity Peyma haftada üç gün otobüs çalıştırıyor.Dönüşte de aynı.Bu tarifeler değişebilir.Gidip konuşmak lazım.Yolculuğa çıkarken yanınıza bolca yiyecek alın.Annelerinize börek falan yaptırın.Zira Türkiye’de adamakıllı doymak çok pahalı.İran’daki yemekler de pek öyle aman aman değil ama ucuz.Su otobüste var ve soğuk.Öyle muavin falan yok, siz gidip dolduruyorsunuz.

Gity Peyma Adresi: Amerikan Büyük Elçiliği Arkasındaki bina ikinci kat, Paris Caddesi.Tabelası var görmemeniz mümkün değil.Otobüs bu sene 20:00’da kalktı.Otobüs’e servis ile ulaşıyorsunuz.Servis için 19:00’da Paris Caddesi’ndeki büroda olmanız gerekiyor. 

Bu şekilde Tahran’a iki gün sonra sabah saat 8-9 civarı varıyorsunuz.Tahran’daki otobüs terminali bayağı büyük.İsmi Terminal-i Azadi (ya da Terminal-i Garp : Batı Terminali).Azadi Meydanı’nın (Meydan-ı Azadi - Özgürlük Meydanı) hemen yanında olduğu için bu ismi almış.İçeride süpermarket, pastane, kitabevi, postane, restoranlar var.Acele etmeyin.Saat 12’ye kadar Azadi Meydanı’nda gezip son gereksinimlerinizi karşılayabilirsiniz.İşlerinizi tamamlayınca kendinize bir taksi tutun (Taksi tutmanın inceliklerini anlatacağız).Gideceğiniz yer Doğu Terimali (Terminal-i Pars).Bu terminalden Amol, Plour (Plur), Plomoun (Plumun) ‘a giden araçlara bineceksiniz.Üzgünüz ama Demavend’e gitmenin başka yolu yok.Yolculuk iki saat sürüyor.Kaptana Plomoun’da ineceğinizi söyleyin.Yolda bir ara da hatırlatın.Plomoun yol kenarında toplanmış bir dükkanlar köyü.Buradan araba tutun.Kişi başı 200 Toman.Yukarı Reinah (Reyna) Köyü’ne çıkacaksınız.İşte tam bu köyde Federasyonun dağ evi var.Buradan jip tutup Gutsvanserah dağ evine yarım saatte ulaşabilirsiniz.Ama yürürüm derseniz. 4-5 saatlik bir tırmanışa hazır olun.Ayrıca araba yolu çok dolambaçlıdır.Bu durumda yapacağınız, dağ evinden direkt yukarı, güneye vurmak yol ile çok fazla solda kalıyorsunuz. Gutsvanserah, 2900 metre yükseklikte bir dağ evi ve aslında camii.İçerisi çok geniş.Yerde halılar var.Su bulunuyor.Tuvalet de var. 

Rota Tarifi:

Güney yüzünden tırmanışımızı gerçekleştirdik. Bu rota İranlılar ve gelen turistler tarafından en çok tercih edilenidir. Zirveye kadar patika var. Gutsvanserah Dağ Evi’nden patikaya uyarak yola çıkın.Tam önünüzde yüzü ikiye bölen bir sırt göreceksiniz.Bu sırtın sağ tarafından giderseniz patika kayboluyor. Ama direkt bir şekilde 4200 metredeki Penetgah’a varıyorsunuz.(Penetgah yarım daire şeklinde galvanizden yapılmış bir klübe.İki kere çığ yıkmış, üçüncü kere inşaa etmişler.Etrafında çadır kuracak yerler var.Penetgah zirve denemelerinin yapıldığı nokta oluyor.Su,tuvalet var.) Yani kestirme yol gibi.Çünkü sırtın solundan giden patika inanılmaz zig-zaglar çiziyor ve sinir ediyor.Bu sene sırtın solundaki patikayı tercih ettik.Geçen sene üç buçuk saat süren tırmanış bu yıl uzun yolu tercih etmemize rağmen iki saat elli dakika sürdü.Perfonmansımızın daha iyi olduğu açık ama demek ki her ne olursa olsun patikanın düzgün sathı insana daha hızlı yol aldırıyor.Penetgah, Gutsvanserah Dağ Evi’nden zirveye doğru bakıldığında aynı hizada daha aşağılarda görülen siyah renkli kayalık set üzerine kurulu.Yaklaştıkça çelikten bir bayrak ve de dalgalanan bir İran bayrağı görüyorsunuz.Ama en dibine varana kadar Penetgah gözükmüyor.Bayraklar aşağılardan kolaylıkla seçilebilsin diye evin üzerine kurulduğu setin hemen ucuna yerleştirilmiş. 

Penetgah’dan sonra patika yine devam ediyor. Tekrar hafif sağdan giden bir sırt var. Patika bir kaç yüz metre sonra bu sırta bağlanıyor.5100 metreye gelindiğinde epeyce sağınızda donmuş şelaleyi göreceksiniz. Yaklaşık buralardan rota sola gitmeye başlıyor. Patikanın olmadığı karlı bir ortamda yapacağınz tek şey size uygun gelen yerlerden yükselmek.Ama Sülfür çıkan yere gelindiğinde sırtın solundaki alandan yaklaşırsanız çok fazla sülfüre maruz kalırsınız. Bu sebepten o sıralarda sırtta varın da ne yaparsanız yapın. Sülfürün ilk çıktığı nokta 5400 metre.Buradan sonra sırt bitiyor dümdüz sülfürlü çarşakların üzerinde yükselin. Allah kolaylık versin zira bu sülfür adamın genzini,boğazını mahvediyor; silikon koklar gibi bir şey. Yarım saat sonra zirvedesiniz. Zirveden iyi havada Hazar Denizi görülebiliyor.Manzara inanılmaz.İki tane koyunun duvara asılmış cesedi var. Zirve defteri yok. Dağ evinde yazacaksınız.İniş için sağ tarafınızı (bu sefer sırtın sağındaki çarşaklı iniş patikasını) seçin.Zira çarşaklardan çok daha hızlı inersiniz. Sırt üzerinden giden patikada belli metrelerde sarı bayraklar var.Bunlar size nirengi olabilir. 

İran ve Tahran le İlgili Faydalı Bilgiler: 

Bazı Fiyatlar: 

Terminal-i Azadi – Terminal-i Pars: Taksi toplam 2000 Toman
Terminal-i Azadi – Saidih Cinubi Caddesi: toplam 1000-1500 Toman
Fotoğraf Makinası – Zenit 122, 32.000 Toman (49 dolar)
Kavun Suyu vs.- Bir bardak 100 Toman
Sandöviç- 250-300 Toman
Şişe Kola vs.- 100 Toman (Zam zam)
Havyar- 300 gram 3000 Toman
Su-Tuvalet – Bedava.
Türkiye’ye Telefon- Dakikası 200 Toman.Telefon için özel postaneler var.Şehir içindeki telefonlardan yurtdışını arayamazsınız.Postanede telefonunuzu bir kağıda yazıyorsunuz 10.000 Toman peşin para ödüyorsunuz. Gidip adınızın anons edilmesini bekliyorsunuz.Bir sürü kabin var Tolga Kanık üç nolu kabine gibi bir şey diyorlar siz de gidip konuşuyorsunuz. 3 dakikalık ücret peşin alınıyor.Yani 1 dakika konuşsanız da en az 600 toman vereceksiniz.O sebepten bol bol konuşun.

Tahran – Plomoun - Kişi başı 700 Toman 
Dağ evi gecelik -1500 toman kişi. İran’da enflasyon yok ama turizm patlaması var.Tabii fiyatlar da turistlere uçuyor.Geçen sene 200 Toman’a kaldığımız dağ evi bu sene 1500 Toman olmuş. Dağ evinden jip ile Gutsvanserah dağ evi - Kişi başı 1000 Toman geçen sene jip 5000 Toman’a kalkarken bu sene 8000 Toman’a kalktı.Dağ evinde çanta bırakınca ona da günlüğüne 500 toman istediler.Nasıl kazıklasam acaba diye kasıyorlar.Geçim dünyası işte.
Otel- Gecelik kişi başı 1500-2000 Toman civarı.Tahran’da Saidih Cinubi Caddesi’nde bir sürü otel var.Ancak size tavsiye ettiğimiz otel hem ucuz hem de sahipleri türkmen.Amir Kabir Caddesi, Saidih Cinubi Caddesi’ni kesen bir cadde.Taksi tutunca belirtirseniz sizi önüde indirebilir.Otelde türkiye türkleri de kalıyordu.Restoran’ı var.Caddeye inip yemek de yiyebilisiniz.Otelin adresi ekteki kartvizitte.
Otel’den çıkıp sola dönünce 5 dakika sonra Tuphane denen meydana geliyorsunuz.Burası çok sakat bir yer.Adam bıçaklama, soygun, uyuşturucu ve her türlü olay dönüyor.Çok dikkatli olun.Yerlerde uyuyan insanlara bakmayın.Yanınıza gelen olursa kollarınızı bilmiyorum şeklinde açıp oradan uzaklaşın.Ne yazık ki bir postane de bu meydanın tam yanında.Çok yüksek ve büyük bir bina, üstünde çanak antenler var.Girişi meydana bakan tarafta.Parka bakan taraftan gelirken uzun turnike gibi demirlerin arasından geçiyorsunuz.Oteldeyken telefon etmek için oraya gidebilirsiniz. 

Tahran’da Yiyecek Alışverişi:

Alışverişi yapabilceğiniz yer terminaldeki süpermarket.Ancak ürünler dandik.Mesela makarnaları inanılmaz iğrenç sakın almayın.En iyisi yiyecekleri türkiyeden götürmek.Orada sadece abur cubura bir şeyler alın. 

Tahran Pazarı:

Kapalı Çarşı gibi tarihi bir mekan.Fakat Kapalı Çarşı’nın en az üç katı büyüklüğünde.Kaybolmamak elde değil. Yiyecek hariç, A-dan Z’ye her şey var.Burada kafayı yememek elde değil, zira biz yedik.Tam 5 saat gezdik, bir beş saat daha gezerdik.Zamanınızı iyi ayarlayın.Bir tam gününüzü buraya ayırın derim.Fiyatlar ucuz, ancak kazıklanmamaya dikkat edin.Aynı şeyin fiyatını bir kaç farklı yere sormadan almayın. 
Pazara ulaşmak için otelden çıkıp sola dönün Tuphane Meydanı’na varınca tekrar sola dönün dümdüz yürüyün.10 dakika sonra varırsınız.Çarşıya varan bu sokak aynı zamanda fotoğraf makinası cenneti.Her türlü makina var ve fiyatlar çok uygun. 

Trafik: 

İran’da trafik çok sakat işliyor.Çok dikkatsiz araba kullanıyorlar.Karşıdan karşıya geçmek için yaya geçidi yok.Kavşaklarda ışık yok.Karşıdan karşıya geçerken çok dikkatli olun.Yolda yürümeyin.Yanınızdan “vın vın” geçen motosikletler de çok tehlikeliler.Bu ülke hatalı sollama şampiyonu.Bol şans.Kazasız belasız yolculuklar dileriz. 

Tahran’da Ulaşım:

Sokakta gördüğünüz her arabayı taksi olarak kabul edebilirsiniz.Bu sayede ulaşım kolaylaşıyor.Ayrıca otobüsler de var.Bunlarla 100 Toman gibi fiyatlarda epey bir yerlere gitmek mümkün.Gutsvanserah dağ evi’nden dönerken üç kişi için 7000 Toman’a bir araba tuttuk bayağı iyi bir fiyat, üstelik Azadi Terminali’ne bıraktı bizi. 
Terminalde yukarıda belirttiğimiz fiyatlar üzerinden pazarlığa girin.Muhtemelen en az üç katını isteyecekler.Bu arada etrafınızı saracaklar.Sabırlı olun ve her zaman en düşük ve mantıklı fiyata olur deyin.O karambolde bir şeyinizi çaldırmayacak kadar da dikkatli olun. 

İran’a Giriş ve Pasaport:

İran’a giriş için vize gerekmiyor.Pasaport yeterli.Fakat bu durumun bozulması söz konusu.Bu sebepten dolayı gitmeden önce elçiliğe telefon edip son bilgileri almak faydalı olacaktır.Yanınıza mutlaka nüfus cüzdanı alın.İran’a girerken sınırda bir form dolduruyorsunuz.Bu formu sakın kaybetmeyin, eğer kaybederseniz İran’dan çıkış yapamazsınız. Bu form İran’da tutuklanmanız halinde serbest kalmanızı sağlıyormuş. 
Türkiye tarafındaki sınır kapısına Gürbulak, İran’dakine Bazargaan sınır kapısı deniyor.Sınırda 4-5 saat vakit kaybediyorsunuz.Otobüs Türkiye tarafında bir binaya yanaşıyor.İçeride sıraya girin.Önünüze geçmeye çalışırlarsa engel olun.Bizim polisler fevkalade gıcık, sakın asabiyet yapmayın.Burada bir polis memuru pasaportunuza çıkış damgası basacak.Bu odadan çıkış damganız kontrol edilip yan odaya geçiyorsunuz.Yan odanın ilerisinde solda bir kapı var.Artık orası iran tarafı oluyor.Kapıdan form isteyin.Kaybetmemeniz gereken formu doldurup pasaportunuzun arasına koyun ve pasaportunuzu kapının arkasındaki görevliye teslim edin.Türklere gıcıklık yapıyorlar.Önce tüm İran’lıları alıyorlar sonra sizin işlemlerinizi tamamlıyorlar. Yani anlıyacağınız bu havasız ve iğrenç kokan odada en az bir saatinizi var. Sinirlerinize hakim olun.Damgaları basılmış pasaportları kapıdan geri alın.Sonra kapıdan geçin.Artık İran’dasınız.Bundan sonra otobüsünüz sınırı epey arkada bırakıp aşağıda başka bir binaya geliyor.Burada otobüs ve yolcu eşyalarının ıncığını cıncığını arıyorlar.Kadın resmi olan türk gazeteleri, leman vs. mutlaka türkiyede çöpe atılmalı, yoksa kıkk!İranlıların eşyalarına bakılan rampalar olan bir kısıma geliyorsunuz.Burada pasaportunuzu gösterip türk olduğunuzu belirtin. Bazen çantanızı aramıyorlar, bazen de arıyorlar.Ama hiç bir zaman iranlılarınki gibi ayrıntılı değil.Şöyle bir bakıp geç diyorlar.Ondan sonra o binadan da dışarı çıkıp otobüsünüzü bekliyorsunuz.Bu noktada döviz alabilirsiniz. Artı bir de banka var. Bankaya gidip Dolar - Toman oranını öğrenin. 

Dönerken Türkiye’ye girmek sizin için daha basit.Sadece Türkiye’ye girmeye çalışan İranlılara tekme tokat girip küfreden ve giriş işlemlerini yapmak için iranlılardan rüşvet alan türk polisi kalp atışlarınızı biraz yükseltebilir o kadar. 

İslami Devrim:

Önce şu sözde kurallardan bahsedelim:
Erkekler kıravat takamaz, şort giyemez, uzun saçlı olamaz, kısa kollu tişört giyemez.
Kadınlar: Çarşaf zorunlu değil ancak başını örtmesi gerekiyor.Tabii vücudun başka bir yerii de görünmeyecek. 

Fakat kurallar artık yumuşamaya başlamış.Kısa kollu tişört giyebilirsiniz çünkü hiç bir şey demiyorlar.Uzun saç da bir problem olmuyor.Kadınlar başlarını abartı derecede örtmüyorlar.Ayaklarına giydikleri topuklu ayakkabılar Arabistan’da bile yasak.Kadınlar ve erkekler sokaklarda el ele dolaşıyor.Artık işler dostlar alışverişte görsün tarzına dönüşmüş anlayacağınız. Fotoğraf çekebilirsiniz.Foto almamanız gereken yerler tabelalarla belirtilmiş.Fakat foto çekmeye kalkınca etrafınızda insan doluyor, bir anda ilgi odağı oluyorsunuz bunu da göze alın.İran’dan fotoğraf filmi ve makinası almak mümkün, terminalin hemen yanındaki Azadi Meydanı’na gidin. 

Sokaklarda kadınlara fazla bakmayın.Ciddi olmaya çalışın.Yeşil üniformalarıyla hemen ayırdedilen devrim bekçilerinin yanında laubalilik yapmayın, ciddi olun. 

Dil: İran’da Farsça konuşuluyor.Ancak 35 milyon Türkmen olduğundan Azeri Türkçesi ile anlaşmak da mümkün.Bu yüzden gerekmedikçe İngilizce konuşmayın.Sorularınızı doğrudan türkçe yöneltin.Zaten Türk olduğunuzu anlayacınca çok yardımcı oluyorlar.Özellikle Türkmenler türklere inanılmaz ilgi gösteriyor. 

Para Birimi: Para birimi Riyal ancak riyalden bir sıfır atınca ortaya çıkan yeni para birimine Toman (Tümen ) deniyor.2000 Ağustos itibariyle 100 Toman 80.000 lira ediyor.
1 Dolar ise 815 toman ediyor.Paranızı sınırda bozdurun.Para bozan insanlar var.Kazıklanmamak için çok dikkatli olun.Otobüste sizinle gelen İran’lılardan birine dövizcinin verdiği değerin iyi olup olmadığını sorup öğrenin.Doları Tahran’da bozdurmak çok zor.Bu yüzden sınırda iyi karar verin.Kişi başı 50 dolar gibi bir parayla İran’da 10 gün krallar gibi yaşarsınız.Üstüne bir sürü alışveriş de yaparsınız.30 dolar bile yetebilir. 

Türkiye’ye Dönüş:

Gity Peyma’nın yeri terminalde en sonda.Haftada üç gün Ankara’ya, her gün İstanbul’a otobüs çalıştıyorlar.Ankara’ya yer bulmak zor.Dağdan ne zaman döneceğiniz belli olmadığından bileti ya ayırtın ya da dönünce alın.Ayırttığınız bileti 2 gün önceden almanızı istiyorlar yoksa satılıyor.İstanbul otobüsleri ile Gerede’de inip başka bir otobüs’e binerek Ankara’ya gelebilirsiniz. 

Elem Kouh (4837m.) Dağına Nasıl Tırmanılır?:

Elem Kuh Dağı Takht-ı Süleyman Dağları olarak anılan 4800’lük silsilenin en başında yer alır.850 metrelik kuzey duvarı ile ünlenmiştir. 

Terminal-i Azadi ‘den CalarDasth otobüslerine bineceksiniz.5-6 saat yolculuktan sonra varıyorsunuz.Buradan ulaşım noktalarınız sırasıyla Hassan Kif,Road Barak ve Vandarbon.Vandarbondan sonra yürümek zorundasınız.Rotada çarpı ola yer dağ evi.Ertesi gün zirve yapılıp dönülüyor.(Bkz. şekil) 

Görüldüğü üzere toplayabildiğimiz bilgi bu kadar.Biz çıkışı yapmadık.Ancak en azından bir fikir verir diye düşündük buraya yazmakla. 

Gezilecek Yerler:

İsfahan ve Şiraz tarihi açıdan çok yahşi.Vakit ayırılmalı.Tahran’da büyük bir park varmış.Burası da gezilmeye değermiş. 

Hava Durumu: 

Hava Tahran’da bu mevsim çok sıcak ve nemli : 40 derece civarı.Dağa gelince, geçen seneki tırmanışımızda bu zamanlarda oldukça soğuktu.Zirvede –5 dereceye kadar düştü.Kar yağıyordu.İnanılmaz bir rüzgar ve sis vardı.Bu yıl bir hafta kadar erken geldik.Etkinlik boyu hava yer yer kapattı.Ama genelde güneşliydi.Sıcaklık 3000 metrede Gutsvanserah dağ evinde 20 derece , 4200’de gündüz oldukça sıcak, geceleri 10 derece civarında seyretti.Zirvede 0 derece civarıydı.Sonuç olarak bu mevsim dağa tırmanmak için rahatlıkla tercih edilebilir. 

Teknik Malzeme: 

Dağın bu yüzünden hiç bir teknik malzeme gerektirmiyor.Kask bile götürmedik.Ufak tefek kaya geçişleri dışında hiç bir zorluğu yok.Zaten dağa 63 tane rotanın çıkıyor olması bunu açıklıyor.